Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Nedir?

Gürültüye maruziyet sonrasında oluşan işitme kaybı, 1-2 gün içerisinde düzelen geçici bir işitme kaybı olabilmektedir. Gürültüye maruziyet ortadan kalkarsa, işitme eşiklerindeki kayıp stabilleşir ve artmaya devam etmez. Gürültüye maruziyet devam ettikçe ve erken müdahale edilmediği zaman işitme kaybı kalıcı hale gelmektedir.

Gürültüye bağlı işitme kaybının oluşmasında gürültünün şiddeti ve gürültüye maruz kalınma süresi önem taşır. 

Akut bir şekilde gürültüye maruz kalınmasıyla oluşan işitme kaybına akustik travma; uzun süre gürültüye maruz kalma sonucunda kronikleşen işitme kaybına ise gürültüye bağlı işitme kaybı denir. İşitme sağlık durumlarında herhangi bir sorun yaşamak istemeyen kişilerin, söz konusu gürültelere maruz kalmaktan kaçınmaları, mümkün olduğu kadar bu tür ortamlarda bulunmamaları önerilir.

Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Neden Olur?

Gürültüye bağlı işitme kaybı neden olur sorusu, yüksek sesli ortamlarda kalmaları sonucu işitme rahatsızlıkları yaşayan hastalar tarafından sıklıkla sorulur. İnsan kulağında minimum işitme düzeyi değeri 0 dB’dir.

Bir kez bile maruz kalındığında işitme kaybı yapabilecek gürültü seviyesi 120 dB ve üzeri; ağrıya yol açabilen ses şiddeti ise 140 dB’dir.

Daha yüksek şiddetteki sesler ise kulak zarını delebilecek seviyede kulak yapılarına ciddi hasarlar vermektedir. 

Burada gürültüye bağlı işitme kaybı kalıcı mıdır sorusu akıllara gelir.

Bunun yanı sıra ise gürültüye bağlı işitme kaybı kaç hertz şeklinde sorular da, söz konusu işitme sorununu yaşayan kişiler tarafından sorulabilir.

İlk olarak gürültüye bağlı işitme kaybı, ortamdaki sesin ne kadar yüksek olduğuna bağlı olarak kalıcı olabilir. Bu doğrultuda işitme kaybı, 85 dB’den başlayan ve daha yüksek seviyelere çıkan gürültülere bağlı olarak gelişir. Ses seviyesi arttıkça, işitme kaybının kalıcı olabilme ihtimali de artar. 

Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Oluşturabilecek Ortamlar

Gürültüye bağlı işitme kaybı gürültünün hangi etkisine bağlı olarak gelişir sorusu, probleme sahip olmayan kişiler tarafından sorulmalıdır. Bu sorunun cevabını bilen kişiler, söz konusu sorunun ortaya çıkmasına sebep olabilecek ortamlardan uzak durarak işitme sağlıklarını koruyabilirler. Gürültüye bağlı işitme kaybı, ortamdaki sesin kulak zarının kaldırabileceğinin üzerinde bir seviyede olması sonucu ortaya çıkar. 

Ses seviyesi, işitmeyi mümkün kılan kulak zarına zarar verir ve böylece kişiler çeşitli işitme sorunlarıyla karşı karşıya kalırlar. Bu sorunu yaşamak istemeyen kişilerin aynı zamanda ortamların genel anlamda Desibel değerlerini de bilmeleri gerekir. Bu doğrultuda bazı ortam ve seslerin Desibel değerleri aşağıdaki gibidir:

• Normal nefes alma: 10 dBA
• Fısıltı: 30 dBA
• Normal konuşma: 50 - 65 dBA
• Şehir trafik gürültüsü ve elektrikli süpürge: 80 - 85 dBA
• Havai fişek gösterisi: 140 - 160 dBA

85 dB ve üzeri ses kaynaklarının bulunduğu yerlerde kulağı gürültüden korumaya yönelik önlemler alınması gerekmektedir. Aksi halde bireyler kalıcı işitme sorunları ile karşı karşıya kalabilirler.  

Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Tedavisi

Akustik travma olduğu durumlarda işitme kaybı medikal veya cerrahi yöntemlerle düzelebilmektedir.

Gürültüye bağlı işitme kaybının ise tedavisi yoktur, kalıcıdır. Bu nedenle gürültüye maruziyet sırasında önlem alınması, sonrasında ise erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir.

Kalıcı işitme kaybının oluştuğu durumda işitme cihazı kullanımı önerilir. Uygun işitme cihazı uygulaması ile seslerin net bir şekilde duyumunu sağlamak ve işitme kaybının ilerlemesini yavaşlatmak mümkündür.

İşitme sorunları yaşayan kişilerin zaman kaybetmeden uzman Kulak Burun Boğaz doktorlarına görünmeleri tavsiye edilir.

Probleme sahip olan hastaların muayene olmayı geciktirmeleri, ilgili işitme sorununun tedavisini zorlaştıracaktır. Hastaneye başvuran hastalara uzman doktor tarafından işitme testi yapılır. Gürültüye bağlı işitme kaybı odyogramı kişinin bu rahatsızlığa sahip olduğuna işaret ederse, doktorlar hastalar için uygun tedavi yöntemlerine başlarlar. 

Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Sorunu Nasıl Önlenir?

Gürültüye bağlı işitme kaybı meslek hastalığı sayılır mı sorusu, gürültülü iş ortamlarında çalışan işçiler tarafından merak edilen bir sorudur.

Gürültüden kaynaklanan işitme kaybının meslek hastalığı sayılabilmesi için çalışanların 85 dBA altında olan ortamlarda en az 2 yıl çalışmış olmaları gerekir.

Fakat iş ortamı 85 dBA ve üzerinde bir ses seviyesindeyse ve çalışan bu ortamda en az 30 gün boyunca çalışmış ise, kişinin yaşadığı işitme sorunu meslek hastalığı olarak değerlendirilir. Gürültü ortamlarda bulunmak, gürültüye bağlı işitme kaybını ortaya çıkaran en önemli etkendir.

Gerek çalışma ortamlarında gerek sosyal hayatlarında gürültülü ortamlarda bulunan kişilerin söz konusu işitme sorunundan korunabilmesinin çeşitli yolları vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

• Konser alanı ve havai fişek gösterisi gibi etkinliklerin olduğu ortamlara sık gitmemek
• Gürültünün yüksek olduğu bilinen ortamlardan uzaklaşmak
• Çok yüksek sesli müzik dinlemekten kaçınmak
• İş ortamının gürültülü olması durumunda kulaklık gibi koruyucu ekipmanlar kullanmak

Kaynakça

• Noise-Induced Hearing Loss Sliwinska-Kowalska M, Davis A - Noise & Health. https://www.noiseandhealth.org/article.asp?issn=1463-1741.
• “Preventing Noise-Induced Hearing Loss.” Centers for Disease Control and Prevention, Centers for Disease Control and Prevention, 21 July 2022, https://www.cdc.gov/ncbddd/hearingloss/noise.html#:~:text=Hearing.
• “Understanding and Preventing Noise-Induced Hearing Loss.” Disease-a-Month, Mosby, 16 Mar. 2013, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0011502913000217.