İşitme Cihazı Çeşitleri Nelerdir? Nasıl Seçilir

İşitme cihazı seçme konusunda kararsız kalan bir kadın

İşitme cihazı arayışına girdiğinizde, karşınıza "kulak içi", "kulak arkası", "RIC", "CIC" gibi birçok teknik terim çıkar. Bu çeşitlilik, her işitme kaybının ve her yaşam tarzının farklı bir çözüme ihtiyaç duymasından kaynaklanır. "En iyi" model değil, "size en uygun" model vardır.

Bir odyolog gözüyle, bu rehberde tüm işitme cihazı çeşitlerini net bir şekilde sınıflandıracak, avantajlarını ve dezavantajlarını sizin için açıklayacağız. Amacımız, hangi modelin sizin için daha uygun olabileceğine dair net bir fikir edinmenizi sağlamaktır.

Size Uygun Cihaz Tipini Bulma Süreci (5 Adım)

Doğru cihaz tipine karar vermek, bir uzmanın rehberliğinde yönetilmesi gereken bir süreçtir:

Adım 1: İşitme Kaybınızın Tespiti (Odyometri)

Süreç her zaman profesyonel bir işitme testi ile başlar. İşitme kaybınızın derecesi (hafif, orta, ileri) ve tipi, hangi cihaz modellerinin sizin için teknik olarak yeterli olacağını belirler.

Adım 2: Yaşam Tarzı ve İhtiyaç Analizi

Odyoloğunuz size "Gününüz nasıl geçiyor?" diye soracaktır. Sosyal olarak aktif misiniz, gürültülü ortamlarda mı çalışıyorsunuz, teknoloji (Bluetooth, TV) ile aranız nasıl? Bu cevaplar, ihtiyacınız olan teknoloji seviyesini belirler.

Adım 3: Estetik ve Fiziksel Değerlendirme

Cihazın ne kadar "görünmez" olmasını istiyorsunuz? El becerileriniz (küçük pilleri değiştirmek için) ne durumda? Kulak kanalınızın anatomik yapısı, görünmez cihazlar için uygun mu? Bu sorular estetik ve konfor tercihlerinizi belirler.

Adım 4: Farklı Modellerin Denenmesi

İhtiyaçlarınıza uygun farklı tipteki (örn: kulak arkası ve kulak içi) cihazlar size tanıtılır. Bu cihazların ses kalitesini ve kulağınızdaki duruşunu deneyimleyebilirsiniz.

Adım 5: Uzman Tavsiyesi ile Karar Verme

Odyoloğunuz, tüm bu verileri (işitme kaybı, yaşam tarzı, bütçe) birleştirerek size en uygun 1-2 cihaz tipini önerir. Son karar, sizin konforunuz ve uzman tavsiyesi ile birlikte verilir.

İşitme Cihazı Çeşitleri Hakkında Bilmeniz Gerekenler

İşitme cihazı hakkında konuşan iki kişi

Cihaz tiplerini temel olarak iki ana kategoriye ayırabiliriz. İşte bu kategoriler hakkında sıkça sorulan sorular:

1. Kulak Arkası (BTE ve RIC) Cihazlar Nelerdir?

Kulak arkası cihazlar, ana gövdesi kulağın arkasına yerleşen modellerdir. Bu kategorinin kendisi ikiye ayrılır:

  • BTE (Behind-the-Ear): Sesi işleyen tüm parçalar kulak arkasındaki gövdededir. Ses, bir tüp aracılığıyla kulağınıza özel yapılan bir kalıba iletilir.
  • RIC (Receiver-in-Canal): En popüler modellerden biridir. Sesi işleyen ana gövde kulak arkasındadır, ancak "hoparlör" (receiver) ince bir kablo ile kulak kanalının içine yerleştirilir.

Kulak arkası (BTE/RIC) cihazların avantajları nelerdir?

Kulak arkası cihazlar, **daha güçlü ses sağlama kapasiteleri** ile bilinirler; bu da onları orta dereceden çok ileri dereceye kadar tüm işitme kayıpları için uygun kılar. Genellikle daha büyük pile sahiptirler (daha uzun ömür), çift mikrofon ve Bluetooth gibi **gelişmiş teknolojileri** daha kolay barındırırlar ve bakımları daha kolaydır.

RIC (Hoparlör Kanalda) ile BTE (Standart) farkı nedir?

En temel fark sesin iletilme şeklidir. BTE'de ses bir tüpten "itilir", bu da bazen sesin doğallığını etkileyebilir. **RIC modelde ise hoparlör (receiver) doğrudan kulak kanalının içindedir.** Bu, sesi kulağa daha yakın ve daha doğal bir şekilde iletir, genellikle daha net bir ses kalitesi ve daha estetik bir görünüm (daha ince kablo) sunar.

Çocuklar için hangi tip işitme cihazı kullanılır?

Çocuklar için **neredeyse her zaman Kulak Arkası (BTE) modeller** tercih edilir. Bunun sebebi; çocukların kulakları büyümeye devam ettiği için sadece kulak kalıbının kolayca değiştirilebilmesi, BTE cihazların daha dayanıklı (suya, toza) olması ve Pediatrik özelliklere (örn: FM sistem uyumu, kilitli pil kapağı) sahip olmasıdır.

2. Kulak İçi (ITE, CIC, IIC) Cihazlar Nelerdir?

Kulak içi cihazlar, tüm bileşenleri kulak kepçesi veya kulak kanalı içine sığacak şekilde tasarlanmış, tek parça cihazlardır. Görünürlük seviyelerine göre sınıflandırılırlar:

  • ITE (In-the-Ear): Kulak kepçesinin çukuruna oturan, en büyük kulak içi modelidir.
  • ITC (In-the-Canal): Kulak kanalının girişine yerleşir.
  • CIC (Completely-in-Canal): Kulak kanalının içine tamamen gizlenir, dışarıdan zor görünür.
  • IIC (Invisible-in-Canal): En küçük modeldir. Kulak kanalının derinlerine yerleşir ve dışarıdan tamamen görünmezdir.
Küçük boyutlu bir işitme cihazı

Görünmez işitme cihazlarının (CIC/IIC) avantajları nelerdir?

Görünmez cihazların en belirgin avantajı **estetik ve kozmetiktir**. Dışarıdan fark edilmeleri neredeyse imkansızdır. Ayrıca, sesin toplandığı mikrofon kulak kanalının içinde olduğu için, kulağın doğal ses toplama özelliğinden (Akustik Yönlülük) faydalanırlar. Rüzgar sesinden daha az etkilenirler.

Kulak içi cihazlar kimler için uygun değildir?

Görünmez cihazlar (IIC/CIC) herkes için uygun değildir. **Çok ileri derecede işitme kaybı olanlar** (bu cihazlar o kadar güçlü ses üretemez) ve **kulak kanalı anatomisi çok dar, kıvrımlı veya sık enfeksiyon geçiren kişiler** için uygun bulunmayabilir. Ayrıca, çok küçük oldukları için el becerisi zayıf olan (örn: artrit, parkinson) kullanıcılar pil değişimi ve bakımda zorlanabilir.

Kanal içi işitme cihazı kullanan iki kişi

İşitme Cihazı Çeşitleri Hakkında Sıkça Sorulan 10 Soru

1. Hangi işitme cihazı tipi en pahalıdır?

Fiyat genellikle cihazın tipinden çok (kulak içi/arkası), içindeki **teknoloji seviyesine** (giriş, orta, premium) göre değişir. Ancak, aynı teknoloji seviyesinde, özel kalıp almayı gerektiren en küçük görünmez (IIC) modeller, standart kulak arkası modellere göre daha maliyetli olabilmektedir.

2. Kulak arkası cihazlar gözlükle kullanıma engel mi?

Hayır, kesinlikle engel değildir. Modern kulak arkası (BTE) ve özellikle RIC cihazlar o kadar ince tasarlanmıştır ki, gözlük sapı ile cihazın gövdesi kulak arkasına rahatlıkla sığar. Milyonlarca gözlük kullanıcısı bu cihazları konforla kullanmaktadır.

3. En dayanıklı işitme cihazı tipi hangisidir?

Genellikle kulak arkası (BTE/RIC) modeller, kulak içi modellere göre daha dayanıklı kabul edilir. Bunun sebebi, hassas elektronik parçaların kulak kanalının nemli ve kirli ortamından uzakta, kulak arkasında korunmasıdır.

4. Kulak içi cihazların pilleri daha mı çabuk biter?

Evet. En küçük görünmez cihazlar (IIC/CIC), en küçük pilleri (Tip 10 - Sarı) kullanır. Bu pillerin fiziksel kapasitesi daha az olduğu için, kullanım yoğunluğuna bağlı olarak 3-5 gün içinde bitebilir. Kulak arkası cihazlar (Tip 13 - Turuncu veya Tip 312 - Kahverengi) genellikle daha uzun pil ömrü sunar.

5. Cihazın rengini seçebiliyor muyum?

Evet. Özellikle kulak arkası (BTE/RIC) cihazlarda saç renginize veya ten renginize uygun (gümüş, bej, kahverengi, siyah) veya tercih ederseniz farklı (kırmızı, mavi) renk seçenekleri mevcuttur. Kulak içi cihazlar ise genellikle ten rengi veya siyah (gölgede kalması için) olarak üretilir.

6. Kulak içi cihazlar kulakta tıkanıklık hissi yapar mı?

Bazı kullanıcılar ilk denemelerde "oklüzyon" adı verilen bir tıkanıklık (kendi sesinin yankılanması) hissi yaşayabilir. Ancak modern cihazlarda bulunan havalandırma (vent) kanalları ve odyoloğunuzun yapacağı ince ayarlar ile bu his minimuma indirilir.

7. Hangi cihaz tipi Bluetooth için daha iyidir?

Neredeyse tüm modern Kulak Arkası (BTE/RIC) modeller standart olarak Bluetooth (Made for iPhone/Android) özelliği ile gelir. Kulak içi cihazlarda ise, daha büyük olan ITE/ITC modeller Bluetooth desteklerken, en küçük IIC/CIC modellerde yer kısıtlaması nedeniyle bu özellik bulunmayabilir.

8. Cihaz tipine karar verdikten sonra ne olur?

Eğer kulak arkası (RIC/BTE) seçtiyseniz, cihaz genellikle hemen uygulanabilir. Eğer özel kalıp gerektiren bir BTE veya kulak içi (IIC/CIC/ITE) model seçtiyseniz, kulağınızın hassas bir ölçüsü (kalıbı) alınır ve cihazınız size özel olarak 1-2 hafta içinde üretilir.

9. Cihaz tipi sonradan değiştirilebilir mi?

Cihazı satın aldıktan sonra yasal "deneme ve iade süresi" içinde, cihaz tipinden memnun kalmazsanız (örn: kulak içi rahat etmediyse), odyoloğunuzla görüşerek farklı bir tip ile değişim yapma hakkınız genellikle mevcuttur.

10. Duymer'de hangi tipleri deneyebilirim?

Duymer, tüm global markaların tüm cihaz tiplerini (BTE, RIC, ITE, CIC, IIC) bünyesinde bulundurur. Odyoloğunuzla yapacağınız görüşmede, işitme kaybınıza uygun olan tüm modelleri görebilir ve deneyebilirsiniz.


Size En Uygun Modeli Birlikte Bulalım

İşitme cihazı kullanmaya başlayan bir kadın

Rehberimizi okudunuz, ancak sizin için en doğru modelin hangisi olduğuna bir uzmanın karar vermesi gerekir. Sizi, tüm bu modelleri canlı olarak görüp denemek için Türkiye genelindeki 130 Duymer şubemizden birine ücretsiz işitme testi ve uzman danışmanlığına bekliyoruz. Size En Yakın Şubeyi Bulun

Kaynakça

DİĞER MAKALELER

Whatsapp Hattı HEMEN ARAWHATSAPP